Cẩn trọng khi dùng nước tăng lực

Cơ quan An toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường và lao động Pháp (ANSES) vừa ra cảnh báo về những nguy cơ khi dùng nước tăng lực một cách bừa bãi. Loại thức uống này, tùy theo nhãn hàng mà thành phần khác nhau, nhưng hầu hết đều chứa caffeine, taurine và một số loại vitamine. Theo ANSES, trung bình mỗi lon/chai nước tăng lực có thể chứa lượng caffeine tương đương từ 2 - 5 tách cà phê expresso 50 ml.

Từ tháng 6.2012 đến nay đã có 257 trường hợp được các bác sĩ tại Pháp báo cáo với ANSES do nghi ngờ bệnh nhân bị ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sau khi uống nước tăng lực, bao gồm những vấn đề về tim mạch (tức thở, đau ngực, tăng nhịp tim, cao huyết áp, rối loạn nhịp tim, ngưng tim...), tâm lý - hành vi hoặc thần kinh (dễ nóng giận, căng thẳng, lo lắng, hoảng loạn, ảo giác, động kinh, rối loạn giấc ngủ...). Ít nhất 12% số ca nói trên được các chuyên gia xác nhận liên quan trực tiếp đến nước tăng lực. Báo Le Figaro dẫn một báo cáo công bố hồi đầu năm 2013 của Bộ Y tế Mỹ cho biết chỉ riêng năm 2011 đã có đến 20.000 bệnh nhân tại nước này phải vào cấp cứu sau khi uống nước tăng lực, tăng gấp đôi so với năm 2007. Báo cáo nhận định việc dùng tràn lan loại nước này ngày càng trở thành vấn đề đáng lo ngại đối với sức khỏe cộng đồng.

Theo ANSES, việc dùng nước tăng lực không đúng cách, không đúng thời điểm do không ý thức rằng đang “nạp” một lượng caffeine đáng kể vào cơ thể chính là nguyên nhân dẫn đến biến chứng. Không như nhiều người lầm tưởng, nước tăng lực hoàn toàn “chống chỉ định” đối với hoạt động thể thao. Loại nước này khác với những thức uống dinh dưỡng, cân bằng huyết thanh, vốn có nồng độ đường và muối tương đương với nồng độ huyết thanh của chúng ta nên sẽ giúp máu hấp thụ dễ dàng hơn, phù hợp dùng sau khi mất nhiều mồ hôi do vận động với cường độ cao. Ngược lại, caffeine trong nước tăng lực làm cơ thể thoát nhiệt kém, đẩy nhanh quá trình mất nước, ảnh hưởng xấu đến hiệu quả tập luyện. Theo nhiều nghiên cứu, khi mất lượng nước tương đương 1% trọng lượng cơ thể, năng lực vận động của vận động viên sẽ giảm 10%. Ngoài ra, nước còn góp phần “bôi trơn” các sợi gân, dây chằng nên tình trạng thiếu nước có thể dẫn đến nguy cơ chấn thương (như viêm gân, bong gân, giãn dây chằng).

Kế đến, việc “uống cà phê trong vô thức” khi dùng nước tăng lực sẽ làm bạn khó kiểm soát lượng caffeine đã hấp thụ, dễ vượt ngưỡng an toàn (khoảng 6 tách expresso/ngày). Đây là chất kích thích hệ thần kinh trung ương, hệ tim mạch, giúp giảm cảm giác buồn ngủ, tăng khả năng tập trung, nhưng khi dùng quá liều sẽ gây ảnh hưởng xấu đến chính những hệ vừa kể. Tùy phản ứng cơ thể của mỗi người mà tác hại sẽ khác nhau. Đặc biệt, hậu quả có thể cực kỳ nghiêm trọng với những người mắc bệnh tim bẩm sinh nhưng dạng nhẹ, không có triệu chứng rõ rệt nên không biết về bệnh tình “tiềm ẩn” của mình. Ngoài ra, phụ nữ mang thai nên hết sức thận trọng khi dùng nước tăng lực vì nạp nhiều caffeine có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tương tự, ANSES cũng khuyến cáo phụ huynh không nên để trẻ em dưới 10 tuổi dùng loại nước này.