Khái niệm “singer-songwriter” (ca sĩ kiêm sáng tác) có lẽ đã trở nên phổ biến trong đời sống âm nhạc, chỉ những nghệ sĩ có khả năng sáng tác và thể hiện chính các ca khúc của mình. Trào lưu này đã có từ thập niên 1960-1970 trên thế giới với những tên tuổi lẫy lừng như Bob Dylan, Paul McCartney, John Lennon…
Việt Nam cũng đã có nhiều lứa nghệ sĩ singer – songwriter, từ thời Thế Hiển đến Đức Huy, gần đây hơn là Mai Khôi, Lê Cát Trọng Lý, Thủy Tiên, Mỹ Tâm… Tuy nhiên, thế hệ singer – songwriter 9X hiện nay được coi là đông đảo hơn cả. Với những sản phẩm và hoạt động biểu diễn tích cực, họ đang ngày càng tạo được dấu ấn trong lòng công chúng và có sức ảnh hưởng nhất định đến đời sống nhạc Việt.
Tiên Cookie - 9X vừa có khả năng ca hát, sáng tác nhạc và giữ vai trò producer cho nhiều sản phẩm của Bích Phương. |
Hầu hết các singer – songwriter của Vpop đều có xuất phát từ giới underground với nhiều dòng chảy như rap, hiphop, indie music… Bước ra từ “thế giới ngầm”, các nghệ sĩ này được thỏa sức sáng tạo và gần như không chịu sự chi phối nào của “thế giới bên ngoài”. Sự phát triển của Internet với các kênh chia sẻ nhạc và mạng xã hội đã góp phần đưa họ đến gần hơn với khán giả.
| |
Mr.T - Một trong số những singer - songwriter 9X đang được yêu thích hiện nay |
Một tên tuổi 9X khác cũng đang rất đươc chú ý và đánh giá cao là M-TP Sơn Tùng. M-TP được biết đến qua phong trào underground cùng các rapper đàn anh tên tuổi như LK, Jansaker... Ngoài đam mê ca hát, cậu còn có khả năng sáng tác, chơi piano và nhảy cực đỉnh. Nổi bật nhất trong số những sáng tác của M-TP là ca khúc Cơn mưa ngang qua, Em của ngày hôm qua, Nắng ấm xa dần… Đặc biệt, ca khúc Em của ngày hôm qua đang được truyền tai rộng rãi trong cộng đồng yêu nhạc trẻ.
| |
MT-P Sơn Tùng đang "tạo sóng" trong làng nhạc với nhiều bản hit. |
Ghi điểm trên những sân chơi lớn
Trẻ về cả tuổi đời lẫn tuổi nghề nhưng các singer – songwriter 9x luôn được những người làm nghề đánh giá cao. Bằng chứng là một loạt các nghệ sĩ thành danh đã tin tưởng bắt tay hợp tác với họ.
Suboi đã từng giúp Hồ Ngọc Hà tạo nên một bản My Apologize cực Tây, cực cá tính đến nỗi "Nữ hoàng giải trí" Việt Nam vừa tiếp tục hợp tác với cô trong sản phẩm tiếp theo là I Don't Care. Cường Seven và Suboi cùng góp phần không nhỏ khi xuất hiện bên cạnh Lưu Hương Giang trong sản phẩm Đừng ngoảnh lại, giúp nữ ca sĩ này lấy lại sự chú ý nơi công chúng sau một thời gian dài im ắng. Yanbi và Mr.T cũng đã đảm nhiệm cả hai vai trò là vừa sáng tác, vừa song ca với Bảo Thy trong Nothing in your eyes 2 và nhận được sự ủng hộ rất lớn từ khán giả.
| |
Cát Tường gây được ấn tượng mạnh ở The Voice ở cá tính âm nhạc độc đáo. |
Trong khi các nghệ sĩ lớn tuổi đang dần lui vào hậu trường trong những vai trò mới như làm HLV tại các cuộc thi âm nhạc hoặc giảng dạy thì hoạt động tích cực của lứa nghệ sĩ 9x đã khiến cho đời sống âm nhạc trẻ sinh động và nhiều sức sống hơn. Ngoài những hoạt động nghề nghiệp ấn tượng, họ còn trau dồi kĩ năng nghề nghiệp tại các trường nhạc và từ chính các đàn anh đàn chị của mình. Với những gì họ đã thể hiện trong thời gian qua, chúng ta có thể coi như là một tín hiệu khả quan cho tương lai nhạc Việt.
Người trẻ dễ mắc sai lầm?Nhờ có khả năng ngoại ngữ tốt cùng với sự kết nối rộng rãi của mạng Internet, các nghệ sĩ 9X đã được cập nhật những xu hướng, sản phẩm âm nhạc mới mẻ và thịnh hành nhất trên thế giới. Tuy nhiên, trong quá trình học hỏi và trao đổi, họ không khỏi bị ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài. Điều đó giải thích tại sao nhiều sản phẩm của họ đều na ná sáng tác của các nghệ sĩ USUK, Kpop, Jpop...
| |
Phạm Hồng Phước - Tác giả của các bản hit Khi người lớn cô đơn, Gía có thể ôm ai và khóc,... đang dính phải nghi án đạo thơ. |
Hầu hết các tác giả trẻ sau khi bị phát hiện hoặc bị đặt nghi vấn đạo nhạc đều chọn cách im lặng. Là những người trẻ, việc mắc phải sai lầm là điều hoàn toàn dễ hiểu và có thể bỏ qua nhưng có lẽ, họ cần phải cư xử một cách văn minh hơn với khán giả và tác giả của các tác phẩm nguyên tác. Nếu im lặng cũng là một câu trả lời, có lẽ, câu trả lời này của họ bị xem là non nớt và khiến khán giả cảm thấy không hài lòng. Bên cạnh “nghe nhạc có ý thức”, nên chăng cần có thêm phong trào “viết nhạc có ý thức” để trách nhiệm của những người làm sáng tác nói riêng và các nghệ sĩ nói chung được nâng cao, góp phần đem đến cho khán giả những tác phẩm có giá trị hơn.
Bên cạnh việc đạo nhạc, các sáng tác của đội ngũ singer – songwriter 9x vẫn còn nặng tư duy “ăn xổi” nên hầu hết đều có đời sống ngắn. Với các đề tài tình yêu, đa số đều chọn cách diễn đạt kể lể, “bộc toẹt”, thiếu chiều sâu. Các đề tài mang tính xã hội đã được quan tâm nhiều hơn nhưng vẫn chưa có được chỗ đứng xứng tầm trong tủ nhạc của các 9X.
Tuy nhiên nhìn nhận một cách công bằng vào số lượng cũng như độ phủ sóng của các singer – songwriter 9x trong thời gian qua, chúng ta không thể phủ nhận vai trò ngày càng lớn của họ trong đời sống nhạc Việt. Với sự năng động của tuổi trẻ, tư duy hiện đại và sức sáng tạo không ngừng, chắc chắn họ sẽ còn làm nên chuyện trong thời gian tới.
Nhạc sĩ Huy Tuấn: "Hãy để họ có thêm thời gian để trải ngiệm"
Tôi nghĩ đây là một thế hệ nhạc sĩ mới khá tài năng. Mỗi người đều có một thế mạnh riêng nhưng theo tôi, cái được nhất mà họ có là phong cách và thể loại âm nhạc rất rõ nét. Các singer – songwriter 9X đã biết xác định ngay từ đầu dòng nhạc mà mình theo đuổi. Những bản hit của họ đa dạng về phong cách, không ai giống ai. Và việc sớm có giọng điệu riêng đã chứng tỏ rằng họ rất đáng để chúng ta hy vọng.
Với lớp nghệ sĩ 9X này, tôi nghĩ họ có thế mạnh lớn nhất là sự nhanh nhạy trong việc cập nhật các xu thế mới trong âm nhạc trên thế giới. Họ rất nhạy cảm và tích cực tiếp cận, áp dụng công nghệ vào các sáng tác của mình.
Dù vậy, vì tuổi đời rất trẻ nên các sáng tác của họ còn dừng lại nhiều ở môi trường giả trí. Tuy nhiên, tôi nghĩ với độ tuổi như vậy, đòi hỏi họ có những sáng tác có chiều sâu hơn lúc này là không nên. Hãy để họ có thêm thời gian để trải ngiệm. Với sức trẻ, hãy bay nhảy cũng như mạnh dạn khám phá những miền đất mới trong âm nhạc. Tâm hồn và gout thẩm mỹ cũng như thông điệp của họ sẽ trưởng thành theo thời gian.