Mỹ - Trung vẫn bất đồng về Thái Bình Dương

Tình hình khu vực tây Thái Bình Dương tiếp tục trở thành đề tài nóng trong cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ - Trung Quốc tại Lầu Năm Góc.

Cuộc họp báo chung giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel và người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn hôm 19.8 (giờ địa phương) diễn ra khá “tròn trịa và hữu hảo”, khi tất cả đều nhấn mạnh tầm quan trọng phải tăng cường quan hệ và trao đổi giữa quân đội 2 nước. Tuy nhiên, theo giới quan sát, có lẽ cuộc họp kín trước đó không được êm đềm như vậy khi nó kết thúc muộn hơn lịch trình ban đầu đến hơn 1 giờ đồng hồ. Chưa hết, ngay trong cuộc họp báo, người ta vẫn có thể chứng kiến sự bất đồng liên quan tới vấn đề tranh chấp lãnh hải tại các vùng biển ở tây Thái Bình Dương cũng như chuyện an ninh mạng, dù chúng chiếm thời lượng không nhiều trong phát biểu của 2 bộ trưởng.
AFP dẫn lời tướng Thường Vạn Toàn tỏ ra lo ngại khi cho rằng chiến lược chuyển trọng tâm về châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ có vẻ “quá thiên quân sự, có thể gây mất cân bằng và làm phức tạp thêm tình hình khu vực”. Ông này còn lớn tiếng khẳng định: “Đừng ai mơ tưởng viển vông rằng Trung Quốc sẽ từ bỏ những lợi ích cốt lõi. Đừng ai nghi ngờ quyết tâm của Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền và quyền lợi biển của mình”. Trong khi đó, chính những hành động đơn phương trên biển của Trung Quốc là nguồn cơn gây quan ngại trong khu vực, đặc biệt là tại biển Đông. Đáp trả lại, Bộ trưởng Hagel nhấn mạnh lập trường của Mỹ là trung lập trong các tranh chấp nhưng nước này hy vọng vấn đề được giải quyết một cách hòa bình, không cưỡng bách hay hăm dọa.
Các phóng viên tham dự họp báo cũng tập trung “hỏi xoáy” Bộ trưởng Thường về cáo buộc Trung Quốc đứng sau các cuộc tấn công mạng nhằm vào những mục tiêu ở Mỹ. Ông trả lời bằng tuyên bố thường lệ của Trung Quốc là nước này “phản đối mọi hành động “chạy đua vũ trang” trong lĩnh vực mạng và bản thân chúng tôi cũng là nạn nhân của tin tặc”. Trong khi đó, chính Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel hồi tháng 6 từng khẳng định: “Mỹ bày tỏ quan ngại về nguy cơ tăng dần từ những hành động xâm nhập mạng, một số vụ dường như có liên quan đến chính quyền và quân đội Trung Quốc”.
Cuộc gặp cũng mang lại một số kết quả tích cực cho quan hệ quốc phòng song phương khi hai  bên cam kết hợp tác và tổ chức diễn tập chung về chống hải tặc và cứu hộ thiên tai, theo AFP. Mỹ và Trung Quốc cũng sẽ tăng cường các cuộc trao đổi, thăm viếng cấp cao nhằm tránh “mọi sự hiểu lầm hay tính toán sai lầm về quân sự trong khu vực”. Ông Hagel cũng cho biết đã nhận lời thăm Trung Quốc vào năm sau.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến Đông Nam Á Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel sẽ thăm 4 nước Đông Nam Á từ ngày 24 - 30.8. Theo thông báo trên website của Lầu Năm Góc, ông Hagel sẽ lần lượt đến Malaysia và Indonesia trước khi đến Brunei dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng. Sau đó, Bộ trưởng Mỹ sẽ kết thúc chuyến công du tại Philippines.