Cách phát hiện và ngăn chặn phần mềm nghe lén trên thiết bị di động

Phương pháp hoạt động của phần mềm nghe lén là có khả năng "âm thầm" ghi nhận các thông tin trên máy đã được cài đặt như tin nhắn, cuộc gọi, định vị điện thoại, tự động quay phim, chụp hình,... rồi gửi về hệ thống máy chủ của người cài đặt phần mềm.

Hiện tại, các dòng smartphone chủ yếu là sử dụng nền tảng iOS và Android. Trong đó, Android là dễ cài đặt phần mềm nghe lén nhất do cơ chế quản lý phần mềm còn khá lỏng lẻo so với iOS của Apple. Đối với iOS để cài được phần mềm nghe lén thì người cài đặt buộc phải jailbreak (bẻ khóa) máy. Và lúc này máy có thể cài được các ứng dụng bên ngoài không thuộc phạm vi quản lý từ kho ứng dụng trực tuyến App Store của Apple.

Cách ngăn ngừa phần mềm nghe lén

* Đối với Android

Hiện tại người dùng Android có thể sử dụng phần mềm Bkav Mobile Security phiên bản mới nhất, đã được tích hợp thêm tính năng phát hiện và loại bỏ phần mềm nghe lén được cài trên máy.

Để kiểm tra, người dùng Android sau khi cài phần mềm Bkav Mobile Security chỉ cần chạy ứng dụng này và kích hoạt chức năng Quét virus là việc kiểm tra máy có bị cài phần mềm nghe lén vào hay không sẽ được thực hiện tự động.

Lý giải cho việc người dùng dễ bị cài phần mềm nghe lén, các chuyên gia của Bkav cho biết nguyên nhân là do thói quen sử dụng bất cẩn, cho người khác mượn điện thoại hoặc vô tình cài phần mềm độc hại núp bóng các phần mềm nổi tiếng, phần mềm xem nội dung nhạy cảm.

Ngoài phương pháp cài thêm phần mềm kiểm tra, người dùng Android còn có thể thực hiện việc khôi phục cài đặt gốc cho máy, lúc này máy sẽ được đưa về chế độ xuất xưởng ban đầu và mọi phần mềm có trên máy (bao gồm cả các phần mềm gián điệp) cũng sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn.

Để thực hiện, người dùng Android chỉ cần truy cập vào phần Settings có trên máy và vào tiếp tính năng "Sao lưu và cài đặt lại" rồi chọn tiếp "Khôi phục cài đặt gốc" để đưa máy về trạng thái ban đầu.

* Đối với iOS

Hiện tại, việc cài đặt phần mềm nghe lén chỉ có thể thực hiện khi người dùng iOS đã jailbreak (bẻ khóa) máy của mình. Để kiểm tra xem máy của mình có bị jailbreak hay chưa chỉ cần kiểm tra trên màn hình máy có biểu tượng ghi chữ Cydia hay không.

Nếu thấy máy mình đã bị jailbreak và không biết máy có bị cài phần mềm nghe lén hay không, hãy vào phần Cydia trên máy, bấm vào phần Manage và chọn Packages. Sau đó, tìm xem trên máy có cài thêm phần mềm lạ nào hay không, nếu có hãy tiến hành gỡ bỏ ứng dụng này ra khỏi máy.

Việc jailbreak máy không được Apple khuyến khích và có thể làm máy bị mất quyền bảo hành. Trong trường hợp muốn đưa máy về chế độ gốc ban đầu của Apple (tức xóa bỏ luôn cả việc jailbreak), người dùng chỉ cần kết nối thiết bị iOS với iTunes và tiến hành Restore lại máy.

Thành Luân